| 1 - Uygun Çalışma Sıcaklığı |
1 - a) Karbon Çeliği tellerden yapılmış çelik tel halatlar için: |
Tel halatın çalışma sırasında ulaşabileceği azami sıcaklık dikkate alınmalıdır. Çalışma sıcaklığının düşük tahmin edilmesi tehlikeli durumlara yol açabilir. Lif özlü veya lif merkezli demetli halatlar en fazla 100 C'de kullanılabilir. Çelik özlü ve spiral halatlar (mesela spiral demetli ve kenetli halat) 200 C' ye kadar kullanılabilir, ancak kısmi olarak miktarı yüksek sıcaklığa maruz kalma süresi ve tel çapına bağlı olarak yük taşıma sınırlarının yeniden değerlendirilmesi gerekir. 100 C ve 200 C arasındaki sıcaklıklarda çalışma için mukavemet kaybı %10 olarak kabul edilebilir.
|
| 200 C'nin üzeri için özel yağlama yağı gerekbilir ve mukavemet kaybını yukarıda belirtilenden daha fazla olacak şekilde dikkate almak gereklidir. Halat veya makine imalatçısı ile temasa geçilemelidir. Çalışma sıcaklığı -40 C'ye kadar çalışmada, çelik tel halatların mukavemeti olumsuz etkilenmeyecektir ve çalışma yük sınırlarında hiçbir azalma olmaması gerekir; ancak düşük sıcaklıkta halat yağının etkinliğe bağlı olarak halat performansı azalbilir. Halata bir sonlandırma takıldı ise madde 1-b ' ye bakınız. |
1-b)Halatın sonlandırma tipine göre sıcaklık değerleri:
|
Halat için yukarda belirtilen sınırlara ilave olarak,halat imalatçısı tarafından aksi belirtimedikçe,aşağıda belirtilen çalışma sıcaklıklarını aşmamalıdır.
| Alüminyum başlıklı geri dönüş gözlü : |
150 C |
| Çelik başlıklı,başlık sıkmalı gözlü : |
200 C |
| Kurşun bazlı alaşımlı sokete geçmiş : |
80 C |
| Çinko veye çinko bazlı alaşım soket : |
120 C |
Reçine ile doldurulmuş soketlerde,soket sistemi tasarımcısının talimatlarına göre yapılır. |
| |
2 - Halatın doğru açılması ve servise alınması: |
2 - a) Genel |
Halatın yerine takılması için,çelik tel halat üreticisi tarafından yayınlanan detaylı plana uygun prosedür takip edilmelidir.
|
| 2 - b) Halat kangal halinde tedarik edildiğinde: |
Halat kangalı yere yerleştirilmeli ve toz parçaları,kum,nem ve zararlı malzemelerle temas etmemesinden emin olacak şekilde düz olarak yuvarlanmalıdır.
|
 |
| 2 - c) Halat makaraya sarılı olarak tedarik edildiğinde: |
Yeterli mukavemeti olan bir mil makaranın deliğinden geçirilerek ve makara dönmesine müsade eden ve yerine akıtılırken fazla dönmesini engelleyen bir frenleme sitemi olan uygun bir sehpaya yerleştirilmeli.Halatın yerine takılması sırasında imal edildiği özellikleri korunmalıdır. |
 |
ÖNEMLİ
|
Bir tel halat ucunun bir tutucu yardımı ile birbirine bağlanması, yeni halatı ,eski halat yardımı ile yerine takmak için kullanılabilecek bir metottur.Tutucunun açık ucu halata emniyetli bir şekilde bir yardımcı elemanla veya alternatif olarak uygun kenetleme il bağlanmalıdır.İki uç, burulmanın eski halattan yeni halata transferini önlemek için yeterli mukavemette ve belli bir boyda lif halatla bağlanmalıdır.Alternatif olarak pilot/taşıyıcı hat olarak tel halat kullanıldığında , dönmeye mukavemetli tipte veya yeni halatla aynı demet tipinde ve istikametinde olmalıdır.halat yerine takılırken fırdöndü kullanılmamalıdır. |
2 - d) Halatın kesilmesi:
Halatı kesmek gerektiğinde ,kesme işaretinin her iki tarafına emniyet tutamağı uygulanmalıdır.Demetli halatlarda emniyet tutamağının uzunluğu en az halat çapının iki katı kadar olmalıdır.Ön şekillendirmeli halatlarda kesme işaretinin iki tarafında birer adet tutamak genellikle yeterlidir. Ön şekillendirme olmayan halatlar ,dönme dirençli halatlar ve paralel kapalı halatlar için kesme yerinin her iki tarafında en az iki adet tutamak tavsiye edilir.
Halatın kesimi için ,tercihen yüksek hızlı spiral taş kullanılır.Uygun olarak mekanik veya hidrolik kesme ekipmanları da kullanılabilir,fakat halat ucu kaynak yapılacak veya lehimlenecek ise bu kesme tavsiye edilmez.Kesme esnasında, halattan veya teşkil eden parçalarından çıkan dumandan etkilenmemek için yeterli havalandırma olmasından emin olunmalıdır. |
Not 1 - Bazı özel halatlar, üretim işlemi şartlarındakinden daha yüksek sıcaklıklara ısıtıldığında, özelliğini kaybeden ve toksit duman çıkarabilen sentetik madde ihtiva ederler.
Not 2 : Karbon çeliği tellerden imal edilmiş ve sevkiyata hazır halatlar sağlık için tehlikeli olarak kabul edilmezler.Takip eden işlemlerde (mesela;kesme,kaynak yapma, taşlama, temizleme) maruz kalan kişileri etkileyebilen maddeler içeren,toz ve duman üretebilirler.Kesmeden sonra, halat ucunu doğru olarak emniyete almadaki hata ,halatta gevşekliğe veya bozulmaya yol açar.Eritme veya inceltmeden oluşan alternatif kesme metodu,tellerin ve demetlerin ayrılmasını önlemek için tasarlanan bir işlemdir. |
2 - e) Yeni halatla çalışamaya başlama: |
Uygun olduğıunda yeni halatla "çalışmaya başlama" ekipmanları yavaşça, tercihen düşük yükte birkaç çevrim çalıştırılmalıdır. Bu durum halatın kendini kademeli olarak çalışma şartlarına ayarlanmasını sağlar. Halat "çalışmaya başlama" da asla tam yükle veye aşırı yükle çalıştırılmamalıdır.Halatın tambur yuvalarına tam oturduğu ve halat da geveşeme olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Not : Düzensiz sarma kaçınılmaz olarak ciddi yüzey aşınmasına ve halat deformasyonuna sebep olacaktır.
|
3-Kangal sarma yönü:
Orijinal makine imalatçılarının talimatlarında aksi belirtilmemiş ise ,kangal sarım yönü aşağıdaki şekle uygun olmalıdır.Şekilde verilen kangal sarma yönü genellikle düz yüzeyli ve halat yuvalı tamburlar için uygulanır.
|
 |
